Een van de stappen in de ontwikkeling: zindelijk worden

Een van de stappen die een peuter in ontwikkeling maakt, is het zindelijk worden. Dit kan soepel verlopen maar het kan ook voor problemen zorgen. Een kind kan vanaf ongeveer twee jaar controle krijgen over de sluitspieren en pas dan een plasje of poepje vasthouden. Naast de spierbeheersing moet het kind ook snappen waar het om gaat. Hoe kun je je kind helpen bij deze stap in de ontwikkeling?

Inhoud special

• Hoe en wanneer kun je starten met zindelijkheidstraining
• Wanneer spreek je van zindelijkheidsproblemen
• Hoe kun je het leuk maken voor je kind
• Wat moet je niet doen

Hoe en wanneer kun je starten met zindelijkheidstraining

Te vroeg starten met zindelijkheidstraining kan ervoor zorgen dat een kind angstig of onzeker wordt. Zet de po al een poosje voordat deze in gebruik wordt genomen in de toiletruimte neer of in de badkamer zo kan een kind er alvast aan wennen. Soms kun je een patroon ontdekken in de tijden waarop een kind ontlasting krijgt, op die tijden (meestal vlak na het eten) kun je het kind op het potje zetten. Niet te lang en ook niet te vaak, het is prettig als je in de buurt blijft. Je moet niet mopperen als er niets komt maar wel prijzen als er wel wat komt. Een belangrijk moment is het ogenblik dat een kind het zelf aangeeft dat het op de po of op het toilet wil.

Wanneer spreek je van zindelijkheidsproblemen

Meisjes zijn vaak iets eerder zindelijk dan jongens. Er wordt pas gesproken van zindelijkheidsproblemen als het kind minimaal vijf jaar is. De problemen kunnen komen omdat het kind niet mee wil werken, het zindelijk worden vindt plaats in een periode dat veel kinderen dwars kunnen zijn. Er zijn ook kinderen die wel weten wanneer ze moeten poepen of plassen maar het eng vinden om op een potje te zitten of op het toilet. Het is belangrijk om het kind te helpen om deze angst te overwinnen en goed in de gaten te houden of het kind de ontlasting niet gaat ophouden.

Een kind kan zindelijk zijn en een terugval krijgen door allerlei situaties, bijvoorbeeld door spanningen. Pas als het probleem is aangepakt kan de zindelijkheidstraining weer worden opgepakt. Het kan ook zijn dat er sprake is van een lichamelijk probleem zoals darmen die langzaam werken, obstipatie met overloopdiarree. Een lichamelijk probleem zal moeten worden behandeld door een arts. Met behulp van laxantia en een dieet kan de verstopping mogelijk verholpen worden. Na het leegmaken van de darmen is het van groot belang dat het kind gaat trainen, drie keer per dag na de maaltijd naar het toilet gaan. Het kind moet de prikkels gaan voelen wanneer het ontlasting moet gaan krijgen of moet plassen.

Hoe kun je het leuk maken voor je kind

• Laat het kind zelf het potje uitkiezen.
• Bij een wat ouder kind kun je een toiletverhoger kopen met trapje.
• Koop leuke boekjes over zindelijk worden of over poepjes en plasjes zoals: Drie haasjes op de wc, het boekje Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft.
• Bedenk een beloningssysteem voor het kind, bijvoorbeeld een sticker als het kind heeft getraind, en na een bepaald aantal stickers krijgt het een cadeau. Hang een afbeelding van het cadeau op in de toiletruimte.

Wat moet je niet doen

Straffen is over het algemeen niet de juiste oplossing, het kan leiden tot extra spanning en tot meer verzet en ongelukjes. Alleen als het kind er aan toe is kan zindelijkheidstraining slagen.